Obserwator

Znane Piątki:

Siddhartha Gautama Budda, Albert Einstein, Oliver Sacks, John Nash (Piękny umysł), Stephen Hawking, Vincent van Gogh, Edvard Munch, Georgia O'Keeffe, Salvador Dali, Alberto Giacometti, Emily Dickinson, Friedrich Nietzsche, Agatha Christie, James Joyce , Jean-Paul Sartre, Susan Sontag, Stephen King, Ursula K. LeGuin, Clive Barker, Bill Gates, Mark Zuckerberg, Jane Goodall, AH Almaas, Eckhart Tolle, Meredith Monk, Glenn Gould, John Cage, Kurt Cobain, David Byrne, Peter Gabriel, Laurie Anderson, Jane Siberry, Trent Reznor, Thom Yorke (Radiohead), Alfred Hitchcock, Marlene Dietrich, Stanley Kubrick, David Cronenberg, Werner Herzog, Tim Burton, David Lynch, David Fincher, Jodie Foster, „Druga strona” Gary Larson, Annie Liebovitz, Bobby Fischer, „Wikileaks” Julian Assange, Aaron Swartz, „Fox Mulder” X Files, „Dom” dr Gregory 

Przegląd typu Piątego 
 

Typ osobowości Piąty nazwaliśmy Badaczem  , ponieważ bardziej niż jakikolwiek inny typ, Piątki chcą dowiedzieć się, dlaczego wszystko jest takie, jakie jest. Chcą zrozumieć, jak działa świat, bez względu na to, czy jest to kosmos, świat mikroskopijny, królestwa zwierząt, roślin czy minerałów, czy też wewnętrzny świat ich wyobraźni. Zawsze szukają, zadają pytania i zagłębiają się w sprawy. Nie akceptują otrzymanych opinii i doktryn, czując silną potrzebę samodzielnego sprawdzenia prawdziwości większości założeń. 

​

Bycie piątką oznacza nieustanną potrzebę uczenia się, zdobywania informacji o świecie. Dzień bez nauki jest jak dzień bez „słoneczka”. Jako Piątka chcę mieć zrozumienie życia. Lubią mieć teoretyczne wyjaśnienie, dlaczego rzeczy dzieją się tak, jak się dzieje. To zrozumienie sprawia, że czują się odpowiedzialne i kontrolujące. Najczęściej jednak uczą się na odległość jako obserwator, a nie uczestnik. Czasami wydaje się, że rozumienie życia jest równie dobre, jak przeżywanie go. To trudna podróż, by nauczyć się, że życie musi być przeżywane, a nie tylko studiowane”. 

Za nieustanną pogonią Piątek do wiedzy, kryje się głęboka niepewność co do ich zdolności do pomyślnego funkcjonowania w świecie. Piątki czują, że nie potrafią robić rzeczy tak, jak inni . Ale zamiast angażować się bezpośrednio w działania, które mogą wzmocnić ich pewność siebie, Piątki „cofają się” do swoich umysłów, gdzie czują się bardziej zdolni. Wierzą, że z bezpiecznego umysłu w końcu odkryją, jak robić różne rzeczy – i pewnego dnia ponownie dołączą do świata. 
 

Piątki spędzają dużo czasu na obserwacjach i kontemplacji — słuchając odgłosów wiatru lub syntezatora albo robiąc notatki na temat aktywności w mrowisku na ich podwórku. Pogrążając się w swoich obserwacjach, zaczynają przyswajać swoją wiedzę i nabierają pewności siebie. Mogą wtedy wyjść i zagrać kawałek na syntezatorze lub powiedzieć ludziom, co wiedzą o mrówkach. Mogą też natknąć się na nowe, ekscytujące informacje lub tworzyć nowe twórcze kombinacje (granie utworu muzycznego opartego na nagraniach wiatru i wody). Kiedy uzyskują weryfikację swoich obserwacji i hipotez lub widzą, że inni rozumieją ich pracę, jest to potwierdzenie ich kompetencji, a to spełnia ich Podstawowe Pragnienie. („Wiesz, o czym mówisz”). 

​

Wiedza, zrozumienie i wgląd są zatem wysoko cenione przez Piątki, ponieważ ich tożsamość jest zbudowana wokół „posiadania pomysłów” i bycia kimś, kto ma coś niezwykłego i wnikliwego do powiedzenia. Z tego powodu Piątki nie są zainteresowane odkrywaniem tego, co już jest znane i ugruntowane; ich uwagę przyciąga raczej to, co niezwykłe, przeoczone, tajemnica, okultyzm, dziwaczność, fantastyka, „nie do pomyślenia”. Badanie „nieznanego terytorium” — wiedza o czymś, czego inni nie wiedzą, lub tworzenie czegoś, czego nikt nigdy nie doświadczył — pozwala Piątkom mieć dla siebie niszę, której nikt inny nie zajmuje. Wierzą, że rozwijanie tej niszy jest najlepszym sposobem na osiągnięcie niezależności i pewności siebie. 

Tak więc, dla własnego bezpieczeństwa i poczucia własnej wartości, Piątki muszą mieć przynajmniej jedną dziedzinę, w której mają wiedzę, która pozwoli im poczuć się zdolnymi i połączonymi ze światem.
Piątki myślą: „Znajdę coś, co mogę zrobić naprawdę dobrze, a wtedy będę w stanie sprostać wyzwaniom życia. Ale inne rzeczy nie mogą mnie rozpraszać lub przeszkadzać”. Dlatego rozwijają intensywną koncentrację na tym, co potrafią opanować i czuć się bezpiecznie. Może to być świat matematyki, rock and rolla, muzyka klasyczna, mechanika samochodowa, horror i science fiction, albo świat całkowicie stworzony w ich wyobraźni. Nie wszystkie Piątki są naukowcami lub doktorami. Ale, w zależności od ich inteligencji i dostępnych im zasobów, intensywnie koncentrują się na opanowaniu czegoś, co ich zainteresowało. 

​

Na dobre lub na złe obszary, które badają Piątki, nie zależą od społecznej walidacji; rzeczywiście, jeśli inni zbyt łatwo zgadzają się z ich pomysłami, Piątki mają tendencję do obaw, że ich pomysły mogą być zbyt konwencjonalne. Historia pełna jest słynnych Piątek, które wywróciły przyjęte sposoby rozumienia lub robienia rzeczy (Darwin, Einstein, Nietzsche). Jednak znacznie więcej Piątek zagubiło się w bizantyjskiej złożoności własnych procesów myślowych, stając się jedynie ekscentrycznymi i społecznie odizolowanymi osobnikami. 

​

Intensywne skupienie się na Piątkach może zatem prowadzić do niezwykłych odkryć i innowacji, ale kiedy osobowość jest bardziej skupiona, może również powodować problemy z autodestrukcją. Dzieje się tak, ponieważ ich skupienie nieświadomie służy odwróceniu ich uwagi od ich najpilniejszych praktycznych problemów. Jakiekolwiek mogą być źródła ich niepokoju – związki, brak siły fizycznej, niemożność zdobycia pracy itd. – przeciętne Piątki zwykle nie zajmują się tymi kwestiami. Zamiast tego znajdują coś innego do zrobienia, co sprawi, że poczują się bardziej kompetentni. Ironia polega na tym, że bez względu na to, jaki stopień opanowania rozwijają w swojej dziedzinie, nie może to rozwiązać ich bardziej podstawowych niepewności związanych z funkcjonowaniem w świecie. 

Bezpośrednie zajmowanie się sprawami fizycznymi może być niezwykle zniechęcające dla Piątek. Będą raczej unikać sportu czy chodzenia na wycieczki gdzie trzeba się zmęczyć. Wolą byc aktywne psychicznie raczej niż fizycznie.

​

W ten sposób większość czasu spędzają na „zbieraniu” i rozwijaniu pomysłów i umiejętności, które według nich sprawią, że poczują się pewnie i będą przygotowani. Chcą zachować wszystko, czego się nauczyli i „nosić to w swoich głowach”. Problem polega na tym, że chociaż są pochłonięte tym procesem, nie wchodzą w interakcje z innymi ani nawet nie rozwijają wielu innych praktycznych i społecznych umiejętności. Poświęcają coraz więcej czasu na zbieranie i opiekowanie się swoimi kolekcjami, a mniej na cokolwiek związanego z ich rzeczywistymi potrzebami. 

Dlatego wyzwaniem dla Piątek jest zrozumienie, że mogą podążać za wszelkimi pytaniami lub problemami, które pobudzają ich wyobraźnię i  utrzymują relacje, Piątki powinny odpowiednio dbać o siebie i robić wszystkie rzeczy, które są cechą zdrowego życia.